Plasticvrij Europa
Op zaterdagochtend 5 januari heb ik besloten plasticvrij te gaan leven. Aanleiding was het opruimen van het strand op Terschelling, twee dagen daarvoor, na de ramp met de MSC Zoë. Samen met collega’s hebben we in een paar uur tijd 35 kuub afval opgehaald, van een strand wat al opgeruimd was en wat voor het oog schoon was.
Sindsdien haal ik mijn brood in papier bij de bakker, vlees in meegebrachte bakjes bij de slager en zuivel in flessen bij de zuivelcoöperatie. Bloemen koop ik zonder plastic en appels van de supermarkt neem ik mee in een linnen tasje. Zo makkelijk kan het zijn. Veel winkeliers gebruiken plastic uit automatisme, terwijl er goede alternatieven zijn. Hier zou meer aandacht voor moeten komen. Zeker als je weet dat ongeveer de helft van het plastic dat we dagelijks gebruiken binnen 20 minuten wordt weggegooid.
Plastic in de voedselketen
Jarenlang heb ook ik plastic gebruikt zonder erbij na te denken. Het was er gewoon. Plastic is praktisch, licht en goedkoop. Sinds de ramp met MSC Zoë ben ik me bewust geworden dat plastic niet zo mooi is als het lijkt. Plastic vergaat niet, maar verbrokkelt in stukjes. Uiteindelijk komt het in de voedselketen en dus ook in ons. Plastic in het milieu leidt tot tal van vormen van dierenleed. Dieren raken verstrikt in plastic en slikken het in. Dit leidt tot verwondingen, beperkte bewegingsvrijheid en vaak tot de dood. Voor het produceren van plastics zijn grote hoeveelheden fossiele grondstoffen (aardolie, aardgas en kolen) nodig. Mogelijk schadelijke chemicaliën – zoals stabilisatoren, weekmakers, kleurstoffen, brand- of vlamvertragers – worden aan plastic toegevoegd om de gewenste eigenschappen te krijgen. Het effect van veel van deze stoffen op het milieu en de gezondheid is niet of onvoldoende getest. Terwijl onlangs is gebleken dat de mens gemiddeld negen soorten plastics in het lichaam heeft.
Bioplastics en biologisch afbreekbaar plastic
Er zijn ook soorten plastics die minder schadelijk zijn, zoals bioplastics en biologisch afbreekbaar plastic. Bioplastic wordt gemaakt uit natuurlijke producten, zoals bijvoorbeeld maïs. Wat goed is om te weten is dat niet alle bioplastics biologisch afbreekbaar zijn en dat niet alle biologisch afbreekbare plastics zijn gemaakt van natuurlijke producten. Daarbij stikken veel dieren nog in biologisch afbreekbaar plastic, omdat het afbreekproces dermate lang duurt dat de dieren al zijn gestikt of verhongerd door verstopping voordat het biologisch plastic is vergaan. Hier valt dus nog wel een en ander in te verbeteren. Daarom is het verstandig om zo min mogelijk plastic te gebruiken en wanneer je toch plastic gebruikt het keurig in de afvalbak te gooien en zeker niet in de natuur. Dat geldt ook voor bioplastics en biologisch afbreekbaar plastic.
Plasticvrij Europa
Elke Europeaan gebruikt gemiddeld 30 kilo plastic per jaar. Dit kan makkelijk naar beneden. Als iedereen één plastic product vervangt door een plasticvrij alternatief scheelt dat al tonnen afval per jaar. En bedrijven zullen gaan inspelen op de vraag van de consument. Onlangs heeft het Europees Parlement gelukkig besloten om 10 wegwerpproducten, zoals wattenstaafjes en rietjes, te verbieden of beperken per 2021. Wat mij betreft komt er een totaalverbod op wegwerpplastic, komt er een gedegen onderzoek naar de gevolgen van plastics op de gezondheid en wordt er meer geïnvesteerd in betere biologische afbreekbare plastics. Laat een plasticvrij Europa het begin zijn van een plasticvrije wereld.
Anja Haga (Dokkum)
Kandidaat Europarlementariër ChristenUnie/SGP
