Interne markt, regelgeving en aanbesteden

De interne markt is van groot belang voor Europa in het algemeen en voor Nederland in het bijzonder. Ongeveer driekwart van onze export gaat naar EU-lidstaten. Een goed functionerende interne markt bevordert welvaart, samenwerking en stabiliteit. Een eerlijke en vrij toegankelijke Europese interne markt moet betrouwbaar zijn voor Nederlandse consumenten en bedrijven. Een stabiele rechtsstaat en onafhankelijke rechtspraak zijn daarbij van groot belang. De ChristenUnie wil een stabiel en consistent fiscaal beleid dat een gelijk speelveld creëert, zodat bedrijven binnen de EU eerlijk kunnen concurreren. Goede regelgeving is belangrijk voor een rechtvaardige economie, maar ook voor het maken van scherpe keuzes op belangrijke onderwerpen zoals klimaat en mensenrechten.

Openbare aanbestedingen zijn regelmatig ondoelmatig en leiden tot onnodige administratieve lasten. De ChristenUnie wil alternatieve manieren van inkoopbeleid, waarin de menselijke maat leidend is, Europese of lokale initiatieven meer ruimte krijgen en daadwerkelijke concurrentie op product- of dienstniveau wordt gestimuleerd.

Uitzonderingen op aanbestedingsregels. De Europese droom van een interne markt waar iedereen mee moet kunnen dingen naar een opdracht is op onderdelen doorgeslagen en staat maatwerk voor burgers in de weg. Lidstaten moeten de vrijheid hebben om nutsvoorzieningen met groot publiek belang, zoals de publieke digitale infrastructuren, de gezondheidszorg, welzijnswerk, de jeugdzorg maar ook bijvoorbeeld het openbaar vervoer en het onderwijs uit te sluiten van de Europese aanbestedingsregels. Zolang dit niet het geval is moeten in ieder geval de aanbestedingsdrempels voor het sociaal domein omhoog, zodat lokale overheden minder snel worden gedwongen Europees aan te besteden. Dit geldt ook voor intergemeentelijke samenwerking om diensten toegankelijk te houden op het platteland. Daarmee blijft lokaal maatwerk mogelijk.
Speelruimte voor lokale overheden. Voor de ChristenUnie gaat maatschappelijk welzijn en leefbaarheid boven de onbelemmerde vestiging van dienstverleners onder de Dienstenrichtlijn. Deze zogeheten ‘Bolkestein richtlijn’ verplicht EU-lidstaten tot het vrijgeven van hun dienstenmarkt, wat er bijvoorbeeld voor zorgt dat vergunningen voor marktstandplaatsen niet zonder meer kunnen worden verlengd. Het lokale bestuur krijgt de mogelijkheid om economische activiteiten te reguleren, wanneer dit de leefbaarheid van woonwijken en de diversiteit van winkelstraten ten goede komt. Het is belangrijk dat lokale overheden kunnen investeren in een aantrekkelijk vestigings- en innovatieklimaat zonder hinder van doorgeschoten staatssteunregels. Lokale activiteiten concurreren meestal niet op de interne markt. De Europese wetgeving dient daarom eenvoudiger, doeltreffender en proportioneel te worden.
Hogere aanbestedingsgrens. De aanbestedingsgrens voor Europese aanbestedingen moet omhoog en moet in alle Europese landen tenminste op een Europese drempelwaarde gezet worden, om zo lokale en regionale ondernemers in het MKB meer kans te geven op gunning. Dit is ook in het belang van het halen van de klimaatdoelstellingen: meer kans op werk in de regio leidt tot minder verplaatsingen van mensen en materieel. Daarnaast worden administratieve lasten verlaagd. • Bestrijden van belastingontwijking. Internationale afspraken over de minimale belasting die bedrijven moeten betalen zijn nodig om belastingontwijking en een race naar de bodem te voorkomen. De EU heeft een rol in de handhaving van dergelijke afspraken.
Eerlijke mededinging. In handelsketens dient de verdeling van de winsten over de partijen eerlijk te zijn. Eventuele machtsconcentraties bij één of enkele partij(en) zal actief worden tegengegaan door nationale en Europese kartelautoriteiten.
Minder bureaucratie. Daar waar regeldruk bedrijven belemmert, nationaal, maar ook als ze buiten de landsgrenzen zakendoen, pleit de ChristenUnie voor verdere vereenvoudiging van Europese regelgeving, vermindering van administratieve lasten en ‘nalevingskosten’ voor het bedrijfsleven.
Werkbare duurzaamheidsrapportages. De ChristenUnie pleit voor eenvoud en een uitvoerbaar speelveld voor de nieuwe duurzaamheidsrapportages (CSRD) op grond van de wetgeving die de komende jaren uitgerold gaat worden. Bedrijven die hieraan meedoen, krijgen een plus bij opdrachten voor overheidsorganen en grote ondernemingen in de keten.
Aandacht voor familiebedrijven. Bij het opstellen en evalueren van beleid moet specifiek gekeken worden naar de gevolgen van dat beleid voor kleine bedrijven en voor familiebedrijven die vaak al waarden-gedreven en mensgericht opereren en een stabiele factor zijn voor de lokale en regionale economie en werkgelegenheid. De ChristenUnie hecht er aan dat deze familiebedrijven volop kansen krijgen om zich verder te ontwikkelen en niet achtergesteld worden ten opzichte van beursgenoteerde ondernemingen. In dat verband achten we het belangrijk dat de lidstaten zorgdragen voor een soepele overdracht van de ondernemingen aan de volgende generaties en dat de overheid voorkomt dat er barrières worden opgeworpen, bijvoorbeeld op fiscaal gebied die de overdracht bemoeilijken.
Investeringsklimaat. Het moet voor het MKB en startups veel gemakkelijker worden om toegang te krijgen tot Europese innovatiefondsen. Ook de regels om te investeren en te beleggen in de EU-landen verschillen nog veel van elkaar. Het ontbreken van een Europese kapitaalmarktunie heeft een remmende werking op startups en innovatie in het algemeen.