Economisch Europa
De ambities van de ChristenUnie voor een rechtvaardig en veilig Europa gaan gepaard met een duidelijke visie op een welvarend, circulair en financieel gezond Europa met een stabiele en sterke positie in de mondiale economie. Er liggen grote uitdagingen voor ons: de Europese bevolking vergrijst, het continent is voor energie, grondstoffen en producten afhankelijk van andere economische grootmachten. Daarnaast brengen veranderende klimaatomstandigheden en verslechterde politieke omstandigheden veel nieuwkomers naar Europa. En dit alles vindt plaats binnen een kantelende wereldorde.
De Europese Unie als economische eenheid is onmiskenbaar nodig voor een goede Nederlandse economie en bedrijvigheid, en voor een rechtvaardige en duurzame ontwikkeling van de economie. Het is goed om te beseffen dat de maatschappelijke transities daarin mede zullen worden vormgegeven door het bedrijfsleven. De ChristenUnie is ervan overtuigd dat Nederland, met zijn lange traditie van innovatieve familiebedrijven en Rijnlandse economie, een gidsrol kan vervullen in een economie van wederkerigheid. Te lang heeft het kortetermijnbelang van de aandeelhouder centraal gestaan. De ChristenUnie streeft een relationele economie na, waarbij mensen, gemeenschappen en natuurlijk kapitaal zichtbaar meetellen. Het vaststellen van wat vooruitgang of groei is, gebeurt dan in de context van welvaart in brede zin. Hiervoor zijn inmiddels vele indicatoren beschikbaar.
In de vorige eeuw schreef professor Bob Goudzwaard over de economie van het genoeg, gesteund door het rapport van de Club van Rome. Door klimaat- en milieuproblemen kunnen we niet op de huidige weg doorgaan. Economische groei gaat in dit systeem ten koste van de natuur, van werknemers en gemeenschappen en zorgt voor een snel oplopende wereldtemperatuur, met als gevolg steeds meer extreme ontwikkelingen (overstromingen, orkanen, woestijnvorming) en verlies van ecosystemen.
Europa kan het startpunt zijn van een toekomstbestendig economisch model, dat recht doet aan huidige en aan toekomstige generaties. Als we verstandig investeren, zal dit leiden tot innovatie en een voorsprongspositie van het Europese bedrijfsleven. De export van kennis en duurzame producten kan zo een verdienmodel voor de toekomst worden. Mede dankzij diverse crises in de afgelopen decennia is de controle op de financiële goederen- en dienstenmarkten verbeterd, maar vaak niet in het belang van kleinere ondernemingen, de natuur en de burger. Europa stelt nu de standaard: dat biedt ruimte voor een serieuze omslag van de economie naar circulariteit, respect voor biodiversiteit en bestrijding van uitbuiting van natuur en mensen – van de schepping.
Die omslag moet gebeuren in de handelsrelaties van de EU. Het diversifiëren van handelsstromen, het verkleinen van de afhankelijkheid van landen als China en toegang tot kritieke grondstoffen zijn de aandachtspunten voor de EU-handelsagenda. Als de EU sterk staat als wereldwijde speler, kunnen we de belangen van Nederland en andere EU-landen beter dienen en zijn we weerbaar in een onderling verbonden wereld.
In deze verschuivingen zijn hoogwaardige kennis en innovatie meer dan ooit nodig. Voor onze welvaart moeten we niet meer afhankelijk zijn van grondstoffen- en energiegebruik. Nederland als vooraanstaand kennisland, zowel wetenschappelijk als technologisch, heeft veel te geven – en ook veel te winnen bij een rechtvaardige en duurzame economische ontwikkeling in heel Europa.