De interne markt is van groot belang voor Europa in het algemeen, en voor Nederland in het bijzonder. Ongeveer driekwart van onze export gaat naar EU-lidstaten. Een goed functionerende interne markt is daarom noodzakelijk en bevordert samenwerking en stabiliteit.
Regeldruk belemmert bedrijven, nationaal, maar ook als ze buiten de landsgrenzen zakendoen. ChristenUnie en SGP pleiten daarom voor verdere vereenvoudiging van Europese regelgeving. In het verlengde hiervan willen ChristenUnie en SGP tevensvermindering van administratieve lasten en ‘nalevingskosten’ voor het bedrijfsleven. Bij het opstellen en evalueren van beleid moet specifiek gekeken worden naar de gevolgen van dat beleid voor kleine bedrijven en voor familiebedrijven die veelal waarden-gedreven opereren en een stabiele factor zijn voor de lokale en regionale economie en werkgelegenheid. Het moet voor het MKB en voor startups veel gemakkelijker worden om toegang te krijgen tot Europese innovatiefondsen.
“Het is in het belang van mens en milieu dat we vol inzetten op een circulaire economie, oftewel het zo efficiënt mogelijk gebruiken en hergebruiken van grondstoffen.
Dit leidt tot minder milieubelasting, meer banen en een betere
concurrentiepositie van Nederlandse en Europese bedrijven.”
Een eerlijke en vrij toegankelijke Europese interne markt moet betrouwbaar zijn voor de Nederlandse consumenten en bedrijven. Consumenten hebben recht op eerlijke informatie over producten of diensten die gekocht worden. Schandalen zoals die rond de diesel-affaire zorgen voor een flinke deuk in het consumentvertrouwen. Eerlijke en heldere wet- en regelgeving op EU-niveau is essentieel om handel tussen lidstaten onderling en landen buiten Europa te blijven stimuleren. ChristenUnie en SGP willen dat lidstaten, samen met de Europese Commissie, problemen en uitdagingen binnen de interne markt oppakken door heldere wetten en duidelijke regels. Ook moet de overheid consumentenwetgeving snel en adequaat handhaven.
Betere afvalscheiding en recycling zijn absoluut noodzakelijk om de afvalberg te verkleinen en het roekeloos omgaan met grondstoffen te verminderen. In het belang van mens en milieu moet daarom vol worden ingezet op een circulaire economie, oftewel het zo efficiënt mogelijk gebruiken en hergebruiken van grondstoffen. Doel moet zijn minder milieubelasting, meer banen en een betere concurrentiepositie van Europese bedrijven.Economische stimuleringsprogramma’s dienen hierop gericht te worden, zodat Europa wereldwijd voortrekker wordt van circulair ondernemen.
Deze omschakeling biedt momenteel unieke kansen voor ondernemers. Tegelijk vraagt het soms ook scherpe keuzes, die pijn kunnen doen. In de productiefase moet het gebruik van nieuwe grondstoffen omlaag worden gebracht. Daarentegen moet worden ingezet op een langere levensduur van producten. Ook in het ontwerp van producten is zuinigheid en vervangbaarheid van belang. Een goed voorbeeld hiervan is de FairPhone. Hergebruik en het winnen van grondstoffen uit afval- en reststromen dienen de norm te zijn. De afvalstoffenregelgeving moet hierop aangepast worden.
We moeten slimmer omgaan met afval. Er mag wat ChristenUnie en SGP betreft in Europa geen afval meer gestort worden en er moet een halvering komen van de hoeveelheid huishoudelijk restafval en bedrijfsafval dat verbrand wordt. Het gebruik van plastic als verpakkingsmateriaal moet aan banden worden gelegd. Meer hergebruik, ook door middel van nieuwe technieken, moet actief gesteund en ontwikkeld worden. Voedselverspilling dient aangepakt te worden door aan lang houdbare producten geen houdbaarheidsdatum te koppelen.
Economische stimuleringsprogramma’s blijven op regio’s gericht. De omvang van innovatiefondsen mag groeien ten laste van structuurfondsen, die vaak niet opgemaakt worden. Structuurfondsen dragen bij aan economische groei in regio’s die samen optrekken. De inhoudelijke doelen die regio’s samen nastreven, moeten meer bepalend zijn dan de geografische ligging. Deze doelen zijn gekoppeld aan de grote veranderingen of ‘transities’ die de Europese economie moet doormaken: energietransitie, eiwittransitie en de transitie naar circulaire economie. ChristenUnie en SGP willen dat de financiering van embryonaal stamcelonderzoek wordt stopgezet.
De wereld waarin wij nu leven, verandert in hoog tempo door digitale technologieën, zoals blockchain-technologie. Cyberveiligheid van zowel burgers als het bedrijfsleven heeft voor ChristenUnie en SGP hoge prioriteit. Het is aan de Europese Commissie en de lidstaten om hierin een sturende en stimulerende rol te spelen. Inzet op netneutraliteit mag het aanbod van internetfiltering niet dwarszitten. Gebruikers moeten altijd de mogelijkheid tot gefilterd internet hebben om zowel ouderen als jongeren een veilige online-omgeving te bieden.
Een sterke, veilige en groene Europese transportsector is belangrijk voor Nederland en voor de Europese interne markt. Er moeten betere en veiligere parkeerplaatsen komen langs de Europese wegen, en sociale wetgeving voor wegvervoer moet overal op dezelfde manier gehandhaafd worden. Elektrisch vervoer juichen ChristenUnie en SGP van harte toe, waarbij het beperken van milieuvervuiling bij de productie van batterijen en hergebruik van materialen meer aandacht verdient. De zee- en binnenvaartsector moeten blijven investeren in ‘groen’ en veilig vervoer. De illegale sloop van oude Europese zeeschepen aan de kusten van Bangladesh en India is zeer milieuverontreinigend en levensgevaarlijk, en moet actief worden ontmoedigd. Belangrijke voorwaarde echter voor maatregelen op deze terreinen is dat vooraf uitvoerig overleg plaatsvindt met de branches van scheepvaart en scheepsbouw. Voorkomen moet worden dat deze fragiele markten door ondoordachte regels worden verstoord.
Daarnaast is een goed Europees spoornet een prioriteit voor ChristenUnie en SGP. Daarmee wordt de trein aantrekkelijker dan het vliegtuig. Daarom moeten er duidelijke afspraken komen voor zaken als veiligheid, locomotiefcertificaten en bovenleidingsystemen. De luchtvaartsector moet meer bijdragen aan het terugdringen van de uitstoot van schadelijke stoffen. In aanvulling op een goed werkend Europees emissiehandelssysteem dringen ChristenUnie en SGP aan op een wereldwijd emissiehandelssysteem. Dit vermindert de wereldwijde uitstoot en draagt bij aan een gelijk speelveld tussen Europese en internationale vliegtuigmaatschappijen. Ook zijn ChristenUnie en SGP voorstander van een ‘Single European Sky’, een samengevoegd Europees luchtruim met vereenvoudigde vliegroutes. Dit levert een behoorlijke brandstofbesparing op en daarmee minder uitstoot. Bovendien bepleiten wij een gecoördineerde aanpak voor een Europese vliegticketbelasting, te heffen door de lidstaten. De opbrengst van een dergelijke belasting kan bijvoorbeeld ten goede komen aan betere internationale treinverbindingen en andere vormen van duurzaam vervoer en innovatie.
“Naast goede cyberveiligheid is een sterke en veilige transportsector belangrijk
voor Nederland en voor de Europese interne markt.”
Gemeenten in Nederland zijn door de Europese aanbestedingsregels gedwongen om hun zorg voor de WMO en Jeugd Europees aan te besteden. Zo lijkt het alsof Portugese of Finse bedrijven de mogelijkheid moeten krijgen om mee te dingen om zorg aan ouderen of peuters in Amersfoort te leveren. Gemeenten krijgen zo niet de mogelijkheid om in te zetten op lokaal maatwerk. Met elke nieuwe aanbesteding komt daarbij de continuïteit van zorg in gevaar. Daarnaast hebben gemeenten lokaal partners nodig om de zorg langdurig goed te regelen. Door de gedwongen aanbesteding krijgt dat partnerschap geen kans. Daarom moet het sociaal domein vrijgesteld worden van de Europese aanbestedingsregels. De bedragen waarboven Europese aanbesteding verplicht is, dienen naar boven te worden bijgesteld, zodat lokale en regionale ondernemers meer kans krijgen op gunning, en de administratieve lasten worden verlaagd. Innovatiefondsen worden groter ten koste van structuurfondsen. Budgetten worden geprioriteerd voor innovaties en startups die hun technologie inzetten voor een betere wereld.
Er liggen enorme kansen voor het Europese bedrijfsleven in drie grote transities. Ten eerste blijft de omslag van fossiele naar duurzaam opgewekte energie de komende jaren topprioriteit. Europa moet regie voeren op het versneld afbouwen van onze afhankelijkheid van steenkool, bruinkool, aardolie en Russisch aardgas. Deze energietransitie moet door Europa gesteund worden door innovaties te steunen en scherpe doelstellingen op te stellen.
Ten tweede moeten bedrijven die actief zijn op het gebied van voedselproductie, voortvarend aan de slag met het produceren en aanbieden van nieuwe en plantaardige eiwitten. In 1960 bestond ons menu voor 50% uit plantaardige eiwitten en 30% dierlijke eiwitten. Tegenwoordig eten we nog maar 35% plantaardige eiwitten en maar liefst 65% dierlijke eiwitten. Deze balans is niet vol te houden. De productie van dierlijke eiwitten als vlees, vis en zuivel kan de groei van de wereldbevolking niet op duurzame en verantwoorde wijze bijhouden. Er liggen geweldige kansen voor onderzoeksinstituten en bedrijven die nieuwe en duurzame eiwithoudende producten op de markt brengen. De Europese Commissie moet deze omslag steunen door onderzoek naar deze eiwitten te faciliteren.
Ten derde moet de transitie naar een circulaire economie centraal staan in het economisch beleid van de EU. Afval moet worden gebruikt als grondstof voor nieuwe producten. Het grootschalig delven van grondstoffen moet worden afgeremd om hergebruik van materialen te stimuleren.